Tirana położona jest niemal w samym sercu Albanii i od 1920 roku pełni funkcję stolicy tego kraju. Ulokowane pomiędzy trzema rzekami miasto to doskonały węzeł komunikacyjny, który stanowi  genialną bazę wypadową do zwiedzania skupionych wokół niego fascynujących zakątków – malowniczo położonej Krui, historycznego Elbasanu, słonecznego Durrës czy okolicznych gór.

30 kilometrów na północ od Tirany leży Kruja – jedna z najsłynniejszych turystycznych miejscowości środkowej Albanii. Miasteczko, zlokalizowane na zboczu góry, uznaje się współcześnie za kolebkę albańskiej państwowości. Było ono bowiem pierwszą stolicą kształtującego się albańskiego państwa. Nazwa i znaczenie miasta są ściśle powiązane z działalnością bohatera narodowego Albanii, Jerzego Kastrioty Skanderbega, który w XV wieku uczynił je bastionem oporu przeciwko Imperium Osmańskiemu. Choć Kruja została w przeszłości zrujnowana przez wojny i katastrofy, jej architektura i malownicza okolica wciąż cieszą oko turystów.

Zwiedzanie w Krui

Najsłynniejszą atrakcją Krui jest Kalaja e Krujës – charakterystyczny żółty zamek. Trudno jednak nazwać go zabytkiem, bowiem większą jego część stanowi współczes¬na rekonstrukcja. Wartość historyczną posiadają jedynie wieża i niewielka część murów. W zamku mieści się Muzeum Skanderbega, w którym zgromadzono liczne pamiątki związane zarówno z samą postacią, jak i historią regionu. Znajdziemy tam więc oryginalne dokumenty i bibliografie, mapy, reprodukcje przedstawiające życie ludzi w XV w., mozaiki i ikony, ceramikę, dzwony z okresu antytureckiego, rzeźby, a nawet meble związane z bohaterem. Warto przyjrzeć się także wystawie poświęconej czasom osmańskim oraz powstaniu antytureckiemu, a także odwiedzić muzealną bibliotekę.
W zamku znajduje się także Muzeum Etnograficzne uznane za jeden z najważniejszych pomników kultury w Albanii. Choć mieści się ono w zaledwie kilku pomieszczeniach, zebrano w nim przedmioty obrazujące albańskie rzemiosło i warunki życia w tym kraju na przestrzeni ostatnich 300 lat. W obrębie murów twierdzy kryje się także niewielki klasztor bektaszytów. Droga do zamku wiedzie przez drewniany turecki bazar. Znajdziemy tam liczne lokalne pamiątki: barwne dywany, miedziane naczynia i ceramikę, figurki Skanderbega, monety, książki, koszulki z albańską flagą, a nawet… różne rodzaje broni. Trzeba pamiętać, że należy się targować!
Zamek i bazar otaczają liczne wąskie uliczki z klimatycznymi kawiarniami i restauracyjkami, w których skosztujemy lokalnych specjałów. W wielu lokalach możemy spotkać się z obsługą w tradycyjnych strojach ludowych.

Elbasan: miasto o barwnej przeszłości

Kolejne zabytkowe miasto na mapie środkowej Albanii, którego bogata historia sięga jeszcze czasów starożytnych to Elbasan. Założyli je Rzymianie w I wieku n.e., nadając mu wówczas nazwę Scampa. W połowie XV wieku miasto przejęło Imperium Osmańskie i pozostawało pod panowaniem tureckim niemal przez cztery kolejne stulecia. W XVI wieku sułtan Mehmet II rozbudował starorzymską twierdzę, której ruiny zachowały się do dziś.

Dawne centrum Elbasan również powstało za czasów panowania tureckiego i stanowi dziś jeden z najlepiej zachowanych przykładów osmańskiej architektury. Do niewielkiego zabytkowego obszaru przeplatanego siecią wąskich uliczek i starych domów prowadzi monumentalna Brama Targowa, naprzeciw której zlokalizowane jest stanowisko archeologiczne z czasów bizantyjskich.

W zakątkach starego miasta znajdziemy liczne sklepiki i małe manufaktury. Charakterystycznym punktem dawnych zabudowań jest też wieża zegarowa o wysokości 60 metrów, współcześnie stanowiąca jeden z symboli miasta.

Współcześnie Elbasan jest też głównym ośrodkiem islamu w Albanii. To właśnie tam znajdują się najstarsze meczety w kraju, w tym pochodzący z końca XV wieku, wybudowany z polecenia Mehmeta II Meczet Królewski – Xhamia e Mbretit – czy Meczet Naziresha.

Jakie jeszcze atrakcje oferuje historyczne miasto? Można tam zobaczyć katedrę Najświętszej Marii, łaźnię turecką, zwiedzić Muzeum Archeologiczne, obejrzeć pozostałości pochodzących z IV wieku obwarowań miejskich oraz liczne prawosławne cerkwie.

Durrës: albański kurort

Niegdyś stolica Albanii, a dziś główny nadmorski kurort, który wyróżnia największy w kraju port i plaża o długości 10 kilometrów. Oddalone o ok. 40 kilometrów od Tirany Durrës skrywa niezwykle bogatą historię sięgającą VII wieku p.n.e. Choć miasto nie obfituje w zabytki, te, które można tam zwiedzić naprawdę robią wrażenie.

Jedną z najważniejszych atrakcji Durrës jest rzymski amfiteatr Rruga Kalase oddalony o ok. 5 minut spacerem od portu i promenady. Jest największym, rzymskim amfiteatrem na terenie zachodnich Bałkanów. Co ciekawe, na jego ruiny natrafiono przez przypadek, gdy w 1966 roku jeden ze znajdujących się tam budynków zaczął się zapadać. Zdaniem archeologów amfiteatr mógł pomieścić między 15 a 18 tysięcy widzów. Kierując się z amfiteatru w stronę portu natrafić można na pozostałości fortyfikacji weneckich, spośród których najlepiej zachowała się okrągła wieża o wysokości 9 metrów. To wspaniały punkt widokowy, z którego można podziwiać morze, port i okoliczne budynki. We wnętrzach wieży działa także kawiarnia.

Entuzjastów historii z pewnością zainteresuje możliwość zwiedzenia Muzeum Archeologicznego. Zgromadzone tam liczne eksponaty i artefakty znalezione podczas miejscowych wykopalisk przybliżą zainteresowanym historię miasta z czasów Greków i Rzymian.

Jeśli zechcemy przyjrzeć się panoramie miasta, warto też wybrać się na punkt widokowy willa Zogu I. Budynek zlokalizowany jest na wzgórzu, powyżej Muzeum Archeologicznego. Zbudowano go w latach 20. XX w. w darze dla Króla Zogu I. Rezydencja, niegdyś imponująca i tętniąca życiem, pod koniec lat 90. opustoszała.

Durrës to jednak przede wszystkim kurort, dlatego jego współczesna zabudowa to głównie hotele i hoteliki, a także knajpki i bary zlokalizowane tuż przy plaży, które mają zachęcają turystów do wypoczynku.

Durres
Durrës

Warto wiedzieć
Warto wiedzieć

Jak dojechać do Krui?

Z Tirany do Krui możemy dostać się na kilka sposobów: busem, autobusem lub tzw. przewozem osób, a także własnym samochodem. Wybierając ostatnią z opcji powinniśmy kierować się drogą krajową SH11 w stronę Fushë-Krui, a następnie przez ok. 11 km drogą SH 38 do Krui. Podróż samochodem zajmie nam niecałą godzinę.

Jak dojechać do Elbasanu?

Z Tirany do Elbasan możemy dostać się m.in. koleją czy busem. Najłatwiejszą opcją jest dojazd samochodem – dzięki łączącej oba miasta autostradzie podróż jest bardzo szybka.

Jak dojechać do Durrës?

Z Tirany do Durrës możemy dotrzeć na kilka sposobów. Najłatwiej dostać się tam samochodem – dzięki autostradzie łączącej oba miasta dotrzemy do celu w niecałą godzinę. Kurort jest jednak dobrze skomunikowane, więc możemy także skorzystać z transportu publicznego. Z centrum albańskiej stolicy busy do Durrës kursują nawet co piętnaście minut. Koszt? Około 130 leków albańskich, czyli równowartość 1 euro.