Luksemburg kojarzy się przede wszystkim z bankami i siedzibami instytucji Unii Europejskiej. Tymczasem stolica Wielkiego Księstwa ma do zaoferowania znacznie więcej. Znajdziemy tu średniowieczne zamki, najpiękniejszy balkon Europy i przepiękne widoki. W dodatku można tu spróbować doskonałego rieslinga i skorzystać z bogatej listy restauracji.

Zwiedzanie Wielkiego Księstwa Luksemburgu najlepiej rozpocząć od Starego Miasta, które wraz z fortyfikacjami i akweduktami, wpisano na listę światowego dziedzictwa UNESCO w 1994 roku. Kompleks ten znajdujący się na styku dwóch rzek –Alzette i Pétrusse – jest położony na stromej skale, będącej w przeszłości skutecznym umocnieniem obronnym. Tę naturalną fortyfikację sukcesywnie wzmacniano. W pobliżu niewielkiego zamku na skale powstała osada (XII wiek), do której dostępu bronił warowny mur rozbudowywany w XIV i XV stuleciu.

Fortyfikacje z burzliwą historią

Historia tego niewielkiego miasta jest dość złożona. W XV wieku władali nim Habsburgowie, najpierw hiszpańscy, a w XVIII wieku austriaccy. W XVII stuleciu podbił je Ludwik XIV. Król Francji i Nawarry rozbudował i wzmocnił fortyfikacje. Prace te kontynuowali Austriacy, tworząc tzw. Gibraltar Północy. Jednak na mocy traktatu londyńskiego z 1867 roku sporą część obwarowań zburzono, ale do dziś możemy zobaczyć liczne pozostałości z różnych epok – bramy, bastiony, forty i kazamaty – które przypominają o skomplikowanej przeszłości.

Pałac Wielkich Książąt Luksemburga

Głową państwa jest wielki książe, będący również – zgodnie z zapisami konstytucji – symbolem jedności i niepodległości. W centrum stolicy mieści się oficjalna rezydencja wielkich książąt luksemburskich. Pałac wyróżnia jedna z najpiękniejszych fasad w mieście, która reprezentuje renesans flamandzki. Wybudowany w latach 1572–1573 obiekt początkowo pełnił funkcję miejskiego ratuszu. Podczas II wojny światowej budowla doznała wielu zniszczeń, a cenne dzieła sztuki skradziono. Hitlerowscy okupanci w jego murach organizowali koncerty oraz założyli tawernę i klub „Schlossschenke”. Na całe szczęście pałac wrócił do dawnej świetności.

 

Notre Dame w wydaniu luksemburskim

W pobliżu książęcej rezydencji znajduje się katedra Notre Dame. Ten sakralny obiekt wzniesiony dla jezuitów na początku XVII wieku, reprezentuje architekturę późnogotycką, ale nie brakuje tu elementów holenderskiego renesansu oraz wczesnego baroku. Podobnie jak fortyfikacje przeszła wiele zmian. W 1773 roku – po opuszczeniu miasta przez zakonników – świątynia została kościołem parafialnym pw. św. Mikołaja i św. Teresy. Z kolei w trakcie wielkiej rewolucji francuskiej Luksemburg przejęli Francuzi i to za ich sprawą patronem kościoła ogłoszono św. Piotra. W 1870 roku papież Pius IX nadał mu rangę katedry.

Księżna Szarlotta

W krypcie katedry pochowano książęta i członków panującej rodziny. Spoczywa tu m.in. Jan I Ślepy (1296–1346), król Czech i hrabia Luksemburga, wielka księżna Maria Adelajda (1894–1924), a także Szarlotta – ostatnia monarchini kraju z dynastii Nassau. Niezwykle ważna postać dla obywateli Luksemburgu. Podczas II wojny światowej, 10 maja 1940 roku, wraz z bliskimi opuściła okupowaną przez Niemców ojczyznę i wyemigrowała do Londynu, tym samym opowiadając się po stronie aliantów. Jej audycje nadawane przez radio BBC podnosiły na duchu jej poddanych. Cieszyła się niezwykłym szacunkiem wśród Luksemburczyków. Gdy 14 kwietnia 1945 roku wróciła do stolicy, witały ją tłumy.

Nie tylko zabytki i banki

Choć w tym niewielkim państwie o powierzchni 2 586 km² nie brakuje śladów przeszłości, a sam Luksemburg kojarzy się z bankami – i słusznie, ponieważ jest ich tutaj ponad 160 – to jedną trzecią jego terytorium zajmują tereny zielone. Wspaniały widok zarówno na nie, jak i na niezwykle zadbaną architekturę stolicy księstwa rozpościera się z mostu Adolfa, uznawanego za symbol miasta.

Najpiękniejszy balkon Europy

Luksemburg to miasto wyjątkowo urocze – zadbane wąskie uliczki, odrestaurowane kamienice, a także wąwozy pełne zieleni nadają księstwu wręcz bajkowy charakter. Niezwykle malowniczy krajobraz, m.in. przepiękną dzielnicę Grund, możemy zobaczyć, spacerując wzdłuż Le Chemin de la Corniche. Trasa ta określana najpiękniejszym balkonem Europy biegnie wzdłuż doliny Alzette, a konkretnie wzdłuż wałów zbudowanych w XVII wieku przez Francuzów i Hiszpanów.

Jeśli pogoda nie sprzyja spacerowaniu bądź chcemy poznać ponad tysiącletnią historię stolicy, wybierzmy się do Muzeum Miejskiego Lëtzebuerg. W Luksemburgu nie mogło też zabraknąć Muzeum Bankowości. Co ciekawe, wstęp do niego jest bezpłatny. Warto również wspomnieć o muzeum sztuki nowoczesnej MUDAM i tamtejszej kawiarni z przeszklonym dachem i drzewami, które posadzono w jej wnętrzach.

Bouneschlupp, riesling i gwiazdki Michelin

Popularnym daniem kuchni luksemburskiej jest bouneschlupp, czyli zupa z zieloną fasolką, ziemniakami i wędzonym boczkiem. W tradycyjnych potrawach dominują ziemniaki i wieprzowina. Często jada się tu karkówkę z bobem czy szynkę ardeńską z dodatkiem marynowanej cebuli. Oczywiście w stolicy jednego z najbogatszych państw świata nie może zabraknąć licznych kawiarni, barów i restauracji – zarówna francuska Clairefontaine, jak i włoska Mosconi otrzymały gwiazdkę Michelin, najbardziej prestiżowe wyróżnienie w branży kulinarnej. W księstwie spożywa się spore ilości wina z regionu doliny Mozeli. Ze względu na klimat niepodzielnie królują te białe. Najczęściej uprawiane odmiany to rivaner, pinot gris, muscat ottonel i oczywiście riesling.

Poza stolicą

Z pewnością w stolicy Wielkiego Księstwa Luksemburg nie będziemy się nudzić, ale planując wizytę w tym niewielkim państwie, warto również uwzględnić malownicze i urokliwe miasteczka, jak choćby Echternach słynące z tańczącej procesji w Zielone Świątki, Larochette z dwoma średniowiecznymi zamkami. Beaufort znane z produkcji nalewki z czarnej porzeczki czy Vianden z pięknym, położonym na wzgórzu zamkiem.

Małe, ale znaczące
Małe, ale znaczące

Światowe Organizacje

Luksemburg jest członkiem założycielem Organizacji Narodów Zjednoczonych (1945 r.), Organizacji Traktatu Północnoatlantyckiego, zwyczajowo nazywanej NATO (1949 r.) oraz Europejskiej Wspólnoty Gospodarczej (1957 r.).

Unia Europejska

W 1992 r. parlament luksemburski ratyfikował układ z Maastricht o utworzeniu Unii Europejskiej. W Luksemburgu ma swoją stałą siedzibę Europejski Trybunał Sprawiedliwości.

Radio Luksemburg

Wiele z tutejszych instytucji stało się znaczącymi ośrodkami kultury. Należy do nich niewątpliwie Radio Luksemburg, które swoje audycje nadaje w różnych językach. Dziś może poszczycić się europejskim zasięgiem. Dzięki tej rozgłośni w latach 70. polscy słuchacze mieli wyjątkową okazję do poznania najnowszych trendów muzycznych.

Warto wiedzieć
Warto wiedzieć

Transport

W marcu 2020 r. Luksemburg stał się pierwszym państwem na świecie, które wprowadziło całkowicie bezpłatny transport publiczny na terenie całego kraju. Wcześniej tylko Estonia zdecydowała się na wprowadzenie darmowej komunikacji autobusami.

Język

W Luksemburgu językami urzędowymi są trzy języki. Luksemburskiego, uważanego dawniej za jeden z dialektów języka niemieckiego, większość mieszkańców księstwa uczy się od wczesnego dzieciństwa w domu. Natomiast w szkołach podstawowych naucza się przede wszystkim po francusku i niemiecku. Rozpoczynając edukację w szkole średniej, uczniowie powinni już zatem znać luksemburski, francuski i niemiecki.

Mieszkańcy

Według danych Luksemburskiego Urzędu Statystycznego w 2018 r. 52,1% ludności stanowili Luksemburczycy (dla porównania według spisu z 2000 r. odsetek ludności autochtonicznej wynosił 63,1%), 16% Portugalczycy, 7,6% Francuzi, 3,6% Włosi, 3,4% Belgowie, 2,2% Niemcy, 6,1% mieszkańcy pozostałych krajów Unii Europejskiej , a 7,3% przedstawiciele innych narodowości.