Zarządzanie ryzykiem, dostosowywanie się do nowych okoliczności i ponowne określenie celów organizacyjnych to wyzwania, przed którymi stoją zarówno małe spółki, jak i międzynarodowi giganci w obliczu panującej pandemii. Sprawdzamy, czy i jak inicjatywy wielu firm mogą zmienić postrzeganie społecznej odpowiedzialności biznesu.
Pandemia COVID-19 zdefiniowała od nowa podejście wielu firm do takich obszarów działania, jak choćby organizacja i zarządzanie pracą. Już dziś wiemy, że to właśnie dbanie o zdrowie psychiczne pracowników, wykazywanie się elastycznym podejściem do ich potrzeb, ochrona i bezpieczeństwo będą jednym z fundamentów CSR w tzw. nowej normalności.
Przeciwdziałanie skutkom kryzysu
Polskie i zagraniczne firmy reagują na kryzys na dwa sposoby. Pierwszym z nich jest przeciwdziałanie skutkom kryzysu lub ich łagodzenie oraz wsparcie lokalnych społeczności. Drugi polega na odpowiedzialnym kształtowaniu relacji z klientami i pracownikami, w tym na tworzeniu dobrych praktyk sanitarnych czy zapewnieniu wsparcia tym, którzy go potrzebują. #BiznesReagujeOdpowiedzialnie to akcja organizowana przez Forum Odpowiedzialnego Biznesu, która promuje zaangażowanie przedsiębiorczości w walkę z koronawirusem. Inicjatywy obejmują szeroki zakres dobrych praktyk, od promowania innowacyjnych rozwiązań, przez wsparcie lokalnej społeczności (PZU, Fundacja TESCO), po pomoc zagrożonym wykluczeniem czy wolontariat dla szkół, służb mundurowych i służby zdrowia. Godnymi naśladowania przykładami są m.in. pomoc finansowa Fundacji Biedronki skierowana do potrzebujących seniorów czy akcja Leroy Merlin „Pomagamy Bohaterom”, dzięki której białostockie szpitale otrzymały urządzenia do dezynfekcji i środki ochrony osobistej.
Również międzynarodowe korporacje zaoferowały pomoc w walce ze skutkami koronawirusa. Firmy Apple, H&M i Amazon przekazały miliony masek dla pracowników służby zdrowia w USA i Europie, a firma Johnson & Johnson rozdała milion masek chirurgicznych, a także gogli, kombinezonów ochronnych, termometrów i respiratorów na tereny dotknięte kryzysem w Chinach. Marka premium Louis Vuitton dostosowała swoje fabryki do produkcji antybakteryjnych środków do rąk, które trafiły do francuskich szpitali.
Nowy start
Innym przykładem aktywności jest projekt Restarting Together – wspólna inicjatywa dwunastu przedsiębiorstw, takich jak Microsoft, Airbus czy CEMEX. Jej celem jest poszukiwanie innowacyjnych start-upów, wspierających powrót do nowej normalności po pandemii. Restarting Together skupia się na próbie odtworzenia podstawowych systemów społeczno-gospodarczych, pomocy najbardziej poszkodowanym oraz rozwijaniu silnych społeczności, mogących lepiej sprostać kolejnym wyzwaniom. Wśród licznych działań wymienić można:
- rozwiązania w zakresie bezpieczeństwa cybernetycznego, cyfrowe miejsca pracy, e-commerce i digitalizacja;
- inteligentne miasta (smart cities), Przemysł 4.0.;
- edukacja w sieci (np. platformy cyfrowe do nauki), telemedycyna.
Aby zakwalifikować się do projektu, niezbędne są m.in.: krótki czas realizacji (do 6 miesięcy), wymierne skutki społeczne i gospodarcze, praktyczność i osiągalność celu.
Jak zmieni się CSR po pandemii?
Najnowsze badanie Forum Odpowiedzialnego Biznesu (realizacja: ARC Rynek i Opinia) pokazuje, że prawie 80% firm wprowadziło różnego rodzaju akcje kierowane do pracowników lub klientów. Wiele z tych inicjatyw skupiło się na dostosowaniu miejsc pracy do nowych wymagań. Wśród rozwiązań znalazło się również wsparcie psychologiczne dla osób potrzebujących. Starania pracodawców pozytywnie ocenia 7 na 10 respondentów. Według ostatniego raportu Edelman Trust Barometer 2020, aż 49% respondentów sądzi, że zakłady pracy są lepiej przygotowane na radzenie sobie ze skutkami koronawirusa niż państwo (43% wskazań). Zdecydowana większość badanych (79%) uważa także, że firmy biorą odpowiedzialność za swoich pracowników. Czas pandemii dobitnie wykazał, jak istotny wpływ na CSR wywiera dobre przywództwo. Biznes odpowiedzialny społecznie pozwala budować silniejsze relacje również z klientami i opinią publiczną. Jest to niezmiernie istotne w czasach kryzysu, gdy rosną oczekiwania społeczne, szczególnie wobec wielkich marek. Firma, która wspiera swoich pracowników, aktywnie włączyła się w działania pomocowe w kryzysie jest doceniana przez konsumentów, co sprzyja tworzeniu znaczącej i trwałej więzi.
Obserwując działania CSR, podjęte przez firmy na całym świecie w czasie pandemii COVID-19, widać, jak zmienia się podejście do społecznej odpowiedzialności biznesu. Firmy coraz bardziej skupiają się na bezpośrednim wsparciu najbliższej społeczności, koncentrując się na inicjatywach łagodzących skutki kryzysu. Można podejrzewać, że podobne starania będą powtarzane w przypadku kolejnych kryzysów, coraz częściej wywoływanych chociażby przez zmiany klimatyczne, w tym powodzie, susze czy huragany. Te optymistyczne przewidywania zdecydowanie przeważają nad negatywnym podejściem, a najważniejsze pytanie to obecnie nie „Czy inwestować w CSR?”, lecz „Jak inwestować w CSR?”
