Dziś miastu najbliżej do miana zagłębia sztuki. A to za sprawą bogatych zbiorów sztuki prezentowanych w tutejszych muzeach, a także szacunku, jakim otacza się niepowtarzalne dziedzictwo architektoniczne flandryjskiej stolicy, pełne kontrastów między przeszłością a teraźniejszością.
Kupieckie tradycje
Architektoniczne bogactwo
Najstarsze zachowane kamieniczki, XVI-wieczne, obejrzeć można przy rue de la Barre, udając się w kierunku rzeki Deûle i cytadeli. Zbudowaną na planie pięcioramiennej gwiazdy XVII-wieczną twierdzę użytkuje wojsko, ale niektóre części udostępniane są do zwiedzania. Patron głównego placu Lille, Charles de Gaulle, przyszedł na świat w domu przy rue Princesse. Dziś działa tam poświęcone mu muzeum. W pobliżu Starej Giełdy stoi neoklasycystyczny gmach Opery. Wychodząca z Placu Teatralnego rue Pierre Mauroy prowadzi wprost do wzniesionego w latach 1924-1925 ratusza w regionalnym (flamandzkim) stylu Art déco. Obok, na wysokość 104 metrów, pnie się charakterystyczna dzwonnica, z której rozpościera się imponujący widok na miasto. W pobliżu, w miejscu jednej z dawnych bram miejskich, znajdują się Paryskie Wrota (Porte de Paris). Posiadają formę łuku triumfalnego, a surowe linie przeplatają się tu z elementami barokowymi. Warto rzucić okiem na secesyjną, asymetryczną fasadę Maison Coillot. Stąd już tylko kilka kroków do Pałacu Sztuk Pięknych (Palais des Beaux-Arts).
Miasto sztuki
Znajdujące się w tutejszych muzeach zbiory sztuki plasują Lille na drugim miejscu w kraju, po paryskim Luwrze. Palais des Beaux-Arts przy Placu Republiki, w samym centrum miasta, posiada kolekcję obejmującą obiekty od prehistorycznych po sztukę współczesną. Antyczne wazy i posągi, średniowieczne dewocjonalia, renesansowe grafiki, ale przede wszystkim niezwykle bogate zbiory malarstwa i rzeźby, zgromadzono w budynku utrzymanym w stylu belle époque, zbudowanym w końcu XIX wieku. Inicjatorem utworzenia muzeum w początkach tamtego stulecia, był sam Napoleon Bonaparte. Można tu podziwiać dzieła takich największych twórców jak Donatello, Rubens, van Dyck, Courbet, Delacroix, Manet, Monet, van Gogh czy Picasso. Dla zwiedzających przygotowano kilka zaskakujących ścieżek zwiedzania tematycznego – trasa „Przystojniaki” wiedzie po wizerunkach męskich z różnych epok (ach, te zmieniające się kanony piękna!), a „Do stołu!” – wokół chętnie podejmowanej w sztuce tematyki kulinarnej. We wchodzącym w skład metropolii Roubaix (10 kilometrów od centrum Lille), w niezwykłej przestrzeni dawnej pływalni, działa Muzeum Sztuki i Przemysłu La Piscine. Specjalizuje się w sztuce współczesnej i użytkowej, prezentując m.in. dzieła Rodina, Claudela czy Łempickiej.
Od fabryki do przestrzeni kulturalnej
W latach 80. ubiegłego wieku miejscowe kopalnie węgla i huty upadły. Przemysłowa przeszłość pozostawiła miastu ślady w postaci industrialnej zabudowy. Mieszkańcy Lille potrafili ją wykorzystać. W 2004 roku, przy okazji otrzymania zaszczytnego tytułu Europejskiej Stolicy Kultury, stworzono projekt Fabryki Kultury (Fabriques Culturelles). Są to instytucje znajdujące się w poszczególnych dzielnicach, proponujące mieszkańcom i odwiedzającym miejsce dla spotkań, spektakli, koncertów, wystaw i wszelkich innych działań artystycznych. Folie Moulins mieści się na przykład w budynkach dawnego browaru z XIX wieku, a Folie Wazemmes – w starej przędzalni. W ten oto sposób fabryki znów tętnią życiem.
Na pchlim targu
Co roku, w pierwszy wrześniowy weekend, uliczki Lille zamieniają się w największy i najsłynniejszy w Europie pchli targ. Łowcy dobrych okazji buszują wśród około stu kilometrów straganów, na których handlarze oferują perełki vintage: meble, dekoracje, gry, zabawki, książki czy komiksy. By nie zagubić się w gąszczu tego niecodziennego targowiska i łatwiej znaleźć konkretnych sprzedawców, warto zaopatrzyć się w przygotowaną przez organizatorów mapkę z podziałem na sektory. Wydarzeniu towarzyszą atrakcje, zarówno dla rodzin z dziećmi, jaki nocne – dla starszych uczestników. Tradycyjnie, w przerwie między zakupami, je się mule z frytkami.
Sztuka uliczna MEL*
Nowoczesny, młodzieżowy styl metropolii podkreślają mijane na każdym kroku barwne murale. Różnorodne pod względem techniki prace znajdują się na ścianach, drzwiach i bramach budynków, a nawet…okiennicach. Dla miłośników street artu stworzono interaktywną mapę (https://www.lillemetropole.fr/actualites/street-art-la-carte-des-parcours-decouverte-dans-la-metropole), która pozwala poznać około 600 dzieł na 20 pieszych trasach. Każde malowidło opatrzone jest informacją o artyście i odnośnikiem do jego profilu na Instagramie czy Facebooku.
*MEL to popularny, używany przez mieszkańców miasta skrót od słów „Métropole Européenne de Lille”.
Lille 3000
Co kilka lat w mieście odbywa się Lille3000. To festiwal sztuki niepodobny do żadnego innego na świecie! Jego historia zaczęła się w 2004 roku, kiedy to miasto zostało wybrane Europejską Stolicą Kultury. Przygotowano pokazy, otwarto galerie sztuki i muzea, odmieniono wygląd ulic. Rok kultury dobiegł końca, ale mieszkańcy Lille postanowili utrzymać ten wyjątkowy kulturalny klimat do roku 3000. Podczas festiwalu miasto, i tak słynące z organizacji niezwykłych wydarzeń artystycznych i kulturowych, zamienia się w ogromną imprezę artystyczną, w której udział biorą prawie wszyscy mieszkańcy. Dla wielu turystów to właśnie festiwal jest powodem, dla którego warto odwiedzić Lille. Wspaniała parada otwarcia, niesamowite instalacje i wystawy artystyczne przyciągają ludzi z całego świata.
