Wystawa „Nowy początek. Modernizm w II RP” obejmuje około 500 eksponatów: od dzieł sztuki po techniczne wynalazki, od architektury po projekty tkanin, mebli i przedmiotów codziennego użytku. Prezentuje ona różnorodność, dynamikę i oryginalny charakter modernizmu w Polsce w okresie międzywojennym. Wystawę można oglądać do 12 lutego 2023 roku w Gmachu Głównym Muzeum Narodowego w Krakowie.
Jak zaprojektować funkcjonalną kuchnię? Dlaczego uzdrowiska i sanatoria stały się tak popularne? Jak tworzyć miasta, by były użyteczne? Odpowiedzi na te pytania sformułowano wkrótce po odzyskaniu niepodległości, tworząc nowatorskie programy modernizacyjne.
Wystawa dotyka najważniejszych aspektów zachodzących procesów, takich jak budowa nowego państwa, reformy społeczne czy życie codzienne zmieniające się pod wpływem rozwoju technicznego. Prezentowane na wystawie przykłady obiektów architektonicznych, koncepcji urbanistycznych i elementów wyposażenia wnętrz mówią o modernistycznych ambicjach racjonalizacji przestrzeni życia. Przykłady eksperymentów malarskich, fotograficznych i typograficznych pokazują próby odnowy ludzkiego widzenia, a wybrane urządzenia techniczne i ich wizerunki świadczą o fascynacji modernistów techniką.
Lata 20. i 30. XX wieku to także początki lotnictwa pasażerskiego w Polsce, pierwszych połączeń za granicę i testowych lotów za ocean. To czasy powstania Polskich Linii Lotniczych LOT oraz otwarcia portu lotniczego na Okęciu w Warszawie. Dlatego też na wystawie nie brakuje eksponatów związanych z lotnictwem. Pośród eksponatów znalazły się archiwalne wydania czasopism tj. „Skrzydlata Polska”, „Młody lotnik” czy „Pilot”, a także ówczesne plakaty promocyjne PLL LOT czy rozkład lotów z lat 30. XX wieku.
Na wystawie znajdziemy także przedstawienia zawodów sportowych i obiektów sanatoryjnych, które są wyrazem modernistycznej polityki ciała, zaś echa tradycji artystycznej ujawniające się w dziełach sztuki dowodzą modernistycznych poszukiwań źródeł twórczych inspiracji.
Artyści wraz z wieloma reformatorami innych dziedzin ludzkiego życia, doświadczając rozpędzającej się nowoczesności, dochodzili do wniosku, że sztuka powinna wziąć czynny udział w wielkim dziele naprawy nowoczesnego świata i pomóc stworzyć go na nowo, ale bez powtarzania błędów przeszłości.
Na wystawie prezentowane są nie tylko dzieła sztuki – malarstwa, rzeźby, grafiki, fotografii oraz przykłady rzemiosła artystycznego – ale także przedmioty codziennego użytku, urządzenia techniczne, makiety architektoniczne i publikacje. Różnorodny charakter eksponatów odpowiada dynamizmowi modernizmu i jego ambicjom spowodowania przemiany w każdej dziedzinie życia.
Realizacja wystawy „Nowy początek. Modernizm w II RP” dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
Partnerem promocyjnym wystawy jest Kraków Airport.
