Sztuka uliczna w Nowym Jorku

Street art, postrzegany niegdyś nawet jako akt wandalizmu, przeszedł długą drogę, aby osiągnąć miano sztuki ulicznej. Aktywność artystyczna w przestrzeni miejskiej dotyka dziś ważnych problemów społecznych i kulturowych, prowokując do dyskusji i analiz.

Zajrzyjmy do jednej z bardziej zielonych i zaludnionych dzielnic Nowego Jorku. Pełen parków i skwerów Brooklyn jest swego rodzaju sypialnią dla tych, którzy zawodowo związani są z drogim Manhattanem. Wyróżnia się wielokulturowością i różnorodnością etniczną. To właśnie tutaj swoje pierwsze kroki stawiają imigranci, przybywający by spełnić swój słynny American dream. Przechadzając się po dzielnicy, zauważymy opuszczone fabryki i stare kamienice, których ściany są przestrzenią regularnie zajmowaną przez twórców miejskich murali, a wnętrza stanowią siedzibę małych pracowni artystycznych. Streetartowi twórcy nadali dzielnicy drugie życie, zdobiąc przestrzeń miejską wielobarwnymi muralami.

Na uwagę zasługuje również hipsterski Williamsburg. Mieszcząca się w jego granicach The Bushwick Collective to prawdziwy raj dla miłośników street artu. Mural na muralu, różnorodność malowideł, stylu i twórców zapewnią doznania estetyczne na przynajmniej dwugodzinną wędrówkę. Miejsce to pokazuje, że biznes świetnie dogaduje się ze sztuką – właściciele firm podarowują swoje ściany, a artyści poświęcają czas i zasoby, by zapełnić je projektem muralu. Wśród artystów dostrzeżemy między innymi prace Argentyńczyka Andresa Petrosseli, który maluje twarze o magnetyzujących spojrzeniach. Ciekawostką jest jeden z jego ostatnich murali, na którym sportretował własną siostrę, wpatrującą się w mijających malunek przechodniów. Do rodziny The Bushwick Collective należy również Sipros Naberezny. Jego prace wielokrotnie gościły na ścianach ulicznej galerii. Projekty artysty wyróżniają domalowywane jego postaciom charakterystyczne wielkie uszy. W swoich malowidłach Naberezny porusza tematy społeczne, a kilka murali poświęcił pamięci wielkich nieobecnych: aktorowi Jamesowi Gandolfini czy raperowi Notoriousowi B.I.G.

Specyfika Queens, dzielnicy często pomijanej przez masowy ruch turystyczny, wabi miłośników sztuki wychodzącej poza schematy. W muzeum sztuki ulicznej MoSA zetkniemy się z muralami, które nie tylko się ogląda, ale i przeżywa. Już od progu wita nas prawdziwy festiwal kreatywności i rzemiosła. MoSA zrzesza fantastycznych i wartych zapamiętania twórców, takich jak Don Rmix, Esteban Del Valle czy Meres One. Sztuka uliczna Queens przejawia się również w nieco mniejszych, lokalnych inicjatywach. Przykładem może być The Welling Court Mural Project, powstały z potrzeby mieszkańców Welling Court, którym przewodziła chęć ożywienia okolicy i nadania jej wyjątkowego charakteru. Po dziesięciu latach od inauguracji projektu, kolorowe murale zdobią ściany budynków mieszkalnych niemal we wszystkich kierunkach rejonu. Projekt skupił ponad 150 artystów z całego świata – znajdziemy tam m.in. prace Grega Lamarche czy Abe Lincolna.

Mural „The Baayfalls” to podwójny portret Fallou – kobiety,z którą Casteel zaprzyjaźnił się podczas jej rezydentury artystycznej w The Studio Museum w Harlemie – oraz jej brata, Baaye Demba Sow.

Powiększające się grono artystów i rosnące znaczenie, jakie zajmują w przestrzeni artystycznej Nowego Jorku, było powodem powstania organizacji wspierającej sztukę miejską, społeczność twórców i kreatywnego ducha. Brooklyn Street Art (BSA) obserwuje nowe trendy pojawiające się na ulicach miast, na nowo definiując pojęcie street artu. Poprzez swoją działalność łączy różne środowiska – niezależnych artystów, kolekcjonerów i instytucje. Założyciele doceniani są przede wszystkim za szeroką popularyzację murali i opiekę, jaką otaczają twórców. Shephard Fairey, ceniony artysta graffiti, grafik, ilustrator i aktywista społeczny, zaznacza: – BSA nie jest blogiem o sztuce ulicznej. To najbardziej zróżnicowany i pełen głębi serwis, obejmujący uliczny lub „miejski” ruch artystyczny i wszystkie jego eklektyczne mutacje.