Na pytanie: „Jaki jest najlepszy czas na wizytę we Włoszech?” nie ma jednej odpowiedzi, ale jesień z pewnością ma wiele do zaoferowania. Wielki napływ letnich urlopowiczów mamy już za sobą, a wsie i miasteczka wracają do codziennego życia, ukazując się odwiedzającym w prawdziwie autentycznej odsłonie. Kulinarną stronę Włoch, a przy okazji niepowtarzalną atmosferę małych miasteczek najlepiej poznać, wybierając się na Sagrę, czyli lokalne święto… dobrego jedzenia!
Czym jest włoska Sagra?
Nazwa tej kulinarnej celebracji wywodzi się od łacińskiego słowa sacrare, co oznacza „poświęcać”. Już setki lat temu, podczas uroczystości religijnych świętowano obfitość zebranych plonów. Dziś to przede wszystkim festiwal poświęcony lokalnym produktom oraz tradycjom kulinarnym, ale też doskonała okazja do spotkań. Może być on dedykowany konkretnym przysmakom, daniom czy mieć swojego świętego patrona.
Na głównym miejskim placu, czyli piazzy, rozstawiane są stoły, przy których zasiada się i celebruje – jedząc, pijąc oraz ciesząc się dobrym towarzystwem! Festiwalom często towarzyszą też inne wydarzenia, jak występy muzyczne, targi rękodzieła, tańce, a nawet pokazy sztucznych ogni czy wielkie ogniska. Sagra łączy ludzi, zarówno mieszkańców, jak i przybywających na tę okazję turystów. Biorąc udział w takim festiwalu, poczuć można niesamowity klimat, jaki tworzy włoska społeczność

JESIENNY SZLAK KULINARNY
Jesienią cały otaczający świat zmienia kolor: przyroda zabarwia się tysiącem ciepłych odcieni od czerwieni, przez żółć, po brąz, a na stołach poszczególnych włoskich regionów pojawiają się typowe produkty sezonowe. To doskonały czas na kasztany, grzyby, świeżą oliwę, młode wino, jabłka… Owoce jesieni celebruje się m.in. na lokalnych festiwalach rozsianych po całym półwyspie, dzięki którym możemy doświadczyć ich w najsmaczniejszej odsłonie!
Kulinarną podróż możemy rozpocząć już na początku września, odwiedzając region Marche. W miasteczku Monte San Vito położonym niedaleko Ankony odbywa się Festa della Crescia (8-10.09), podczas której serwowany jest tradycyjny płaski chleb (crescia), pieczony lub grillowany, podawany według uznania: na słodko z nutellą lub na słono – z nadziewanym mięsem.
Jeśli ktoś jeszcze nie próbował pizzoccheri – odmiany makaronu gryczanego w kształcie wydłużonego prostokąta, to koniecznie powinien w dowolny weekend września odwiedzić Pizzocchero d’Oro w Teglio, gastronomicznej stolicy regionu Valtellina, by zakosztować lokalnych przysmaków na bazie tej klasycznej pasty.
Pomiędzy 29 września a 2 października Marino pokaże światu swoje zupełnie inne oblicze. Położone pod Rzymem miasteczko przywdzieje kolorowe barwy, a wszystkie domy przystrojone zostaną kwiatami i winoroślami. Mieszkańcy od lat świętują tutaj Sagra dell’Uva, a punktem kulminacyjnym festiwalu jest oczywiście degustacja trunków, które powstają z tutejszych winogron. W dodatku w tym dniu z miejskiej fontanny zamiast wody strumieniami leje się czerwone wino!


Region Trydentu jesienią pachnie zakazanym owocem Edenu. 13-15 października dolina Val di Non stanie się naturalnym tłem Pomarii – słynnego festiwalu jabłek, podczas którego spróbować będzie można licznych odmian tego popularnego owocu i przeróżnych produktów na jego bazie, w tym lokalnych win.
Fanów leśnych przysmaków licznie przyciągną Fiera Internazionale del Tartufo Bianco d’Alba, czyli Międzynarodowe Targi Białej Trufli w Albie, w prowincji Cuneo. Między 7 października a 3 grudnia odbędą się liczne pokazy gotowania, publiczne kolacje w niezwykłych miejscach, kursy gotowania w prestiżowym otoczeniu zamku Roddi, czy historyczne rekonstrukcje wydarzeń z historii tysiącletniej kultury Alby.

Wszystkie 4 weekendy października w toskańskim Castelfranco di Sotto upłyną pod znakiem słynnej wołowiny Chanina z grzybami Porcini. X edycja Sagra del Porcino e della Chianina będzie doskonałą okazją do spróbowania tradycyjnych potraw regionu, opartych na tych właśnie lokalnych przysmakach.
W dniach 3-5 listopada historyczne centrum Oneglia w Imperii (Liguria) stanie się kulinarnym centrum oliwy i oliwek, dzięki Oliolivie – imprezie, podczas której lokalne firmy zaproponują degustacje doskonałości liguryjskich kulinariów, zaproszą do swoich gospodarstw rolnych i olejarni, czy na liczne spotkania kulturalne, wystawy i warsztaty.


Na wzgórzach Romanii znajduje się urocza wioska Talamello, która oprócz piękna historycznego centrum słynie z produkcji nietuzinkowego przysmaku – sera pitnego (formaggio di fossa), wywodzącego się z tradycji średniowiecznej. W sierpniu ser jest umieszczany w podziemnych dołach wykopanych w skale, a następnie wyciągany w listopadzie (12-19) z okazji Fiera del Formaggio di Fossa. W tych dniach ulice miasteczka ożywają dzięki stoiskom kulinarnym, a ciekawscy mogą zobaczyć sfossaturę, czyli cały proces wykopywania sera.
Fanów dziczyzny z pewnością zainteresuje Sagra del Cinghiale w Chianni (Piza), która wśród kolorowych folklorystycznych parad i przy akompaniamencie muzyki na żywo zaoferuje serię spotkań kulinarnych, podkreślających tradycyjną kuchnię łowiecką regionu (9-11.11).
Festa del Torrone, czyli Festiwal Nugatu jest jednym z najpopularniejszych festiwali w roku. Z tej okazji, w dniach od 11 do 19 listopada do Cremony w Lombardii zjadą się mistrzowie i producenci słodkości z całych Włoch i wystąpią w tym niezwykłym dziewięciodniowym wydarzeniu kulinarnym, pełnym degustacji, prezentacji, spotkań, czy wyzwań gastronomicznych.
Bagna cauda to specjalność gastronomiczna Piemontu, której nazwę można przetłumaczyć jako „ostry sos”. Jest to typowe danie jesienne i zimowe, przygotowywane z czosnku oraz odsolonych i pozbawionych kości sardeli; jest gotowane na wolnym ogniu w oliwie z oliwek, dzięki czemu staje się sosem, który spożywa się poprzez zanurzanie w nim różnych rodzajów surowych i gotowanych warzyw sezonowych. Potrawa ta jest na tyle uwielbiana przez mieszkańców regionu, że – a jakże! – również ma swoje święto! Późną jesienią ulice i knajpki Asti ożywają we wspólnej celebracji Bagna Cauda Day, które w tym roku odbędzie się 24-26 listopada i 1-3 grudnia.


Swoistym deserem na zakończenie jesiennych wojaży kulinarnych jest bez wątpienia Festa del Mandorlato w prowincji Cologna Veneta, której słodkim bohaterem jest tradycyjne bożonarodzeniowe ciasto migdałowe (mandorlato), na bazie miodu, cukru i białka. Święto, które w tym roku przypadnie na 8-10 grudnia, oczaruje przybyłych nie tylko pysznymi słodkościami, ale także innymi lokalnymi przysmakami, typowymi dla regionu.
Odkrywaj włoskie smaki przez cały rok!
Jednak festiwale kulinarne we Włoszech wcale nie ograniczają się do jesieni – rozsiane po całym półwyspie, odbywają się przez cały rok! Już niedługo na naszym blogu propozycja na każdy miesiąc w roku…
