Zwiedzanie wspaniałej architektury XIX-wiecznej Anglii? Wizyta w gregoriańskiej posiadłości? Koncert? Mecz? Zakupy? Sztuka? W Leeds zawsze coś się dzieje i ma to miasto wszystko, czego trzeba, by spędzić w nim aktywnie i ciekawie trzy dni. A może i dłużej…
Widok na Leeds i rzekę Aire
Dzień pierwszy
Pocztówka z Leeds
Leeds tętni życiem. Z XIX-wiecznego przemysłowego miasta północnej Anglii przekształciło się w centrum rozrywki, nauki i kultury. To też miasto kontrastów, gdzie nowe miksuje się z historycznym. Nie dziwi więc, że gdy patrzymy na skyline, spośród licznych wieżowców przebija wieża okazałego, zabytkowego budynku ratusza. Wszystko to przed nami, ale dlaczego nie zacząć naszego pobytu w mieście od zjedzenia śniadania w stylu angielskim? Nie wiemy dokładnie, czy Królowa jadała u Billa, ale zdecydowanie możemy Wam polecić udanie się do Bill’s Restaurant na historycznym Albion Place i zamówienie jednego z zestawów śniadaniowych. A kiedy już rozsiądziecie się wygodnie w aksamitnym fotelu w kolorze butelkowej zieleni, na pewno poczujecie się niczym Królowa Wiktoria.
Posileni możemy teraz zacząć zwiedzanie od ruin opactwa cystersów w Kirkstall Abbey. Ten doskonale zachowany XII-wieczny klasztor musiał zwrócić Waszą uwagę, gdy jechaliście z lotniska autobusem. Jeżeli jednak od komunikacji miejskiej wolicie piesze wycieczki, spacer wzdłuż Leeds Liverpool Canal zajmie jakąś godzinę z małym hakiem. Same ruiny znajdują się w otoczeniu pięknej natury: parków i lasów, skąd można się udać na spokojną wycieczkę nad rzekę Aire. Ale przede wszystkim te malownicze krużganki oraz majestatyczna bryła kościoła są zapierającą dech w piersiach scenerią rodem ze średniowiecznej Anglii – dobra fotka na Instagrama zatem gwarantowana.
Centrum miasta także obfituje w piękną, zabytkową architekturę. Nie przejdziecie obojętnie obok rzymskokatolickiej katedry św. Anny przy George Street. Całkiem niedawno odrestaurowany budynek odcina się jasnym kolorem neogotyckiej konstrukcji. Anglikański kościół św. Jana Ewangelisty, jeżeli chodzi o okazałość, także nie ma sobie niczego do zarzucenia. Zdecydowanie warto wejść do środka, by zobaczyć spektakularne drewniane rzeźby, a następnie przejść przez dziedziniec, wyjść od strony New Briggate i spojrzeć w górę…
Więcej nie napiszemy, bo już maszerujemy w stronę wspomnianego Ratusza Miejskiego. Kiedy został zbudowany w 1858 roku, był najwyższym budynkiem w mieście, a odbierała go sama Królowa! Do dziś pozostaje jednym z najwyższych ratuszy w Wielkiej Brytanii oraz najbardziej rozpoznawalnym budynkiem w Leeds. Jego podświetlona wieża może być także punktem orientacyjnym dla imprezowiczów, powracających z licznych klubów późną nocą. Dziś zresztą odbywają się tam koncerty, śluby i konferencję, a głównym budynkiem miejskim stał się Civic Hall, mieszący się na ikonicznym Millennium Square, którego dużą część zajmuje Muzeum Miasta Leeds.
To prawdziwe centrum miasta – zimą odbywa się tu bożonarodzeniowy jarmark, latem jedzeniowe festyny, koncerty i pokazy filmowe – z licznymi restauracjami, barami i tradycyjnymi pubami, serwującymi pyszne rzemieślnicze piwa. Gdzie zatem pójść na pintę złotego trunku, bo przecież bez tego wizyty w żadnym szanującym się angielskim mieście nie można sobie wyobrazić? Zajrzeć można choćby do The Cuthbert Broderick czy Nation Of Shopkeepers, a poleją dobrze, bez pianki, czyli po angielsku.
Kiedy wyjdziecie z pubu, przyjrzyjcie się uważnie bliźniaczym wieżom, zdobiącym budynek ratusza. Nie, oczy Was nie mylą – to sowy. Do tych na wieżach dołączają cztery kolejne na kolumnach na placu. Podpowiemy Wam, że jest ich wokół aż 25 – może więc warto wyruszyć na ich poszukiwanie?
Idąc dalej, warto przespacerować się wzdłuż nowoczesnej Boar Lane, który zachował jeszcze całe fasady będące przejawami XVII i XIX wiecznej architektury, a także wtrącony jakby z innej epoki Kościół Świętej Trójcy.
Co prawda na zakupy wybierzemy się jutro, ale jak już jesteśmy niedaleko, to przejdźmy się tylko nacieszyć oko na Vicar Lane, by dostać wisienkę na torcie w postaci pełnego przepychu centrum handlowego Victoria Quarter. Bo być może Leeds jest nowoczesnym miastem, ale nie stroni od swojego wiktoriańskiego dziedzictwa. Zobaczyć można to jak na dłoni, gdy wejdzie się w Victoria Arcades. Bogate marmury, witraże, mozaiki, kute żelazo, rzeźbiony mahoń i wszystko, co z epoką wiktoriańską kojarzyć się może, tworzy oszałamiający anturaż ekskluzywnych butików.
Zabytkowe centrum wraz XIX-wiecznym budynkiem Ratusza Miejskiego w Leeds
Dzień drugi
Zakupy, natura i muzyka
Jak obiecaliśmy, dziś wybieramy się na shopping. I nie chodzi tylko o znane marki czy duże koncerny. Wspaniale zaprojektowane Corn Exchange Centre należy do niezależnych sprzedawców, ale także twórców, kolekcjonerów, artystów rzemieślników i szefów kuchni. To miejsce kultowe. Nie mniej niż Kirkgate Market – kryty targ, jeden z największych w Europie, który jest rajem dla wszystkich niezależnych kupujących, jak i tych sprzedających – posiadających małe, rodzinne, działające od pokoleń firmy.
Jeżeli jednak wolicie markowe produkty z górnych półek, zapraszamy do Trinity Leeds. To nowoczesne centrum handlowe i rozrywkowe jest największym w mieście kompleksem mieszczącym pod gigantycznym szklanym dachem przeszło 120 sklepów, kawiarnie, restauracje oraz własne kino.
Jeżeli jednak nie przehulamy całego czasu na shopping, mamy dla Was propozycję wycieczki na obrzeża miasta – czas odwiedzić jeden ze skarbów na skalę całej Anglii: Harewood House. Posiadłość wraz z otaczającymi ją ogrodami jest idealnym miejscem na spędzenie reszty dnia. To tylko 25 minut drogi od Leeds, gdzie dojeżdżają także autobusy. Na miejscu czekają na nas wspaniałe wnętrza, zaprojektowane w stylu gregoriańskim, czasowe wystawy sztuki, ogród tropikalnych ptaków, leśna kraina czarów, a nawet… pingwiny. Jeżeli dodać do tego fantastyczne konstrukcje do wspinaczki, huśtawki i zjeżdżalnie, trudno będzie Wam wyciągnąć stamtąd Wasze dzieci.
Alternatywną dla Harewood House atrakcją na spokojne popołudnie jest Roundhay Park. Dość powiedzieć, że jest to największy park miejski w Europie! Ma ponad 700 akrów terenów zielonych, ogrodów i lasów, zamieszkiwanych przez różne dzikie zwierzęta, dwa jeziora, ale w parku znajduje się nie lada atrakcja: Tropical World – tropikalna wyspa.
Dzieci zmęczone dniem pełnym wrażeń na pewno będą chciały zostać w hotelu, nas natomiast czeka przyjemny wieczór przy lokalnej muzyce na żywo. Zajrzyjcie np. do awangardowego Wardrobe, gdzie w niezobowiązującej atmosferze zjemy coś lokalnego i posłuchamy dobrego jazzu czy soulu. Oczekujecie czegoś innego? Zerknijcie, co grają w Headrow House, Oporto lub Howard Assembly Rooms. Do Belgrave Music Hall natomiast warto wybrać się, chociażby na jednego drinka wypitego na spektakularnym tarasie na dachu z widokiem na światła miasta.
fot. asiastock/123rf.com
fot. hzind/123rf.com, Wiktoriańskie wnętrza centrum handlowego Victoria Arcades
fot. rolf52/123rf.com, Centrum Corn Exchange, Leeds
Dzień trzeci
Sztuka i sport
Leeds jest miastem znanym z upodobania do sztuki. Wstęp do Leeds Art Gallery, flagowej galerii w samym centrum miasta, jest darmowy. A tam, na górnym piętrze, czekają na nas znaczące kolekcje sztuki współczesnej oraz wystawy czasowe; na dole zaś sztuka wiktoriańska. Tuż obok znajduje się Central Library – kolejne must visit w Leeds. Znajdziemy tu bogaty zbiór książek, w tym specjalistyczną kolekcję 10 000 pozycji związanych ze sztuką. Książki to jedno, ale sam budynek jest równie imponujący. Zaprojektowany przez tego samego architekta co the Grand Theatre, po prostu zachwyca.
Połączenie sztuki z architekturą to znak firmowy miasta. W oszałamiającej siedzibie w stylu art déco w dawnym browarze mieści się bowiem kolejne centrum sztuki współczesnej – The Tetley. I jak na stary browar przystało, można tam też skosztować ichniego piwa, jak i zjeść coś smacznego.
Sztuka na świeżym powietrzu? Proszę bardzo! Wystarczy krótka wycieczka do Yorkshire Sculpture Park. Galeria mieści się na terenie otaczającym posiadłość Bretton Hall, pochodzącą z XVIII w. Znajdują się w niej prace zarówno brytyjskich, jak i zagranicznych artystów, ale przede wszystkim największa w Europie kolekcja rzeźb z brązu, autorstwa Henry’ego Moore’a.
Leeds ma też propozycję dla szukających alternatywy w świecie sztuki, a my gorąco polecamy odkrywanie miasta ścieżką street artu. W Visitors Centre możecie pobrać specjalną mapkę, by przypadkiem niczego nie przeoczyć: kolorowej Cornucopii, mozaikowej Tęczy Nadziei lub najwyższego w Wielkiej Brytanii muralu – Athena Rising.
Będąc w Leeds, obowiązkowo trzeba wybrać się wieczorem na spektakl – w operze lub teatrze – czy innych miejscach, oferujących każdy rodzaj przedstawienia, jakie można sobie wyobrazić. Kupując bilety lotnicze do Leeds, sprawdźcie od razu repertuary lub zerknijcie na jedną z naszych ramek.
Fanom sportu polecamy zaś mecz piłki nożnej lub rugby. Miasto chlubi się występującym w angielskiej Premier League klubem Leeds United, w składzie którego jest znany z meczów reprezentacji Polski Mateusz Klich. W lutym ten zespół zagra u siebie z Manchesterem United, a w maju z Newcastle. I zimą, i wiosną trwają też rozgrywki ligi rugby, w której walczą nosorożce, czyli zespół Leeds Rhinos, duma miasta.
fot. palliki/123rf.com, Harewood House – gregoriańska perła architektury
Rzeżba Henrego Moore’a w Yorkshire Sculpture Park
fot. debu55y/123rf.com, Pomnik byłego kapitana Leeds Utd. Billego Bremnera
Ruiny opactwa Kirkstall Abbey
Zobacz wiecej
Yorkshire Dales
Leeds to doskonały punkt wypadowy wycieczek do północnej Anglii. Już krótka przejażdżka na północny wschód od miasta daje dostęp do cudownego Parku Narodowego Yorkshire Dales. Można oczywiście wybrać się tam samochodem, ale nasz tip to Middleton Railway, czyli najstarsza działająca kolej na świecie.
Otley
Zaledwie 10 mil od Leeds leży Otley. To tętniące życiem malownicze miasteczko targowe położone jest w pięknej okolicy Dolnego Wharfedale. Odbywa sie tam targ uliczny trzy razy w tygodniu oraz comiesięczny targ rolniczy. znajdziemy w Otley szeroką gamę specjalistycznych sklepów oraz wielokrotnie nagradzane piekarnie i masarnie.
Dobrze wiedzieć
Gdzie się zatrzymać?
Butikowy Woodlands Hotel w pięknym otoczeniu poza centrum to propozycja dla tych, co lubią sobie podarować trochę luksusu na wyjazdach.
B&B Wharfe House radzimy zarezerwować z wyprzedzeniem, bo ten niewielki i uroczy domek zaledwie z 3 sypialniami cieszy się bardzo dużym zainteresowaniem.
Apartamenty z własnym wyżywieniem The Chambers Riverside West są dla tych, co lubią komfort, niezależność i mieszkanie w ścisłym centrum.
Chcesz uciec od zgiełku miasta, zmniejszając tym samym swój ślad węglowy? Ekologiczna farma The Old Barn w małej wiosce Newby pod Leeds, gdzie dostać się można również koleją, wydaje się miejscem idealnie skrojonym dla szukających alternatywnego dla wielkomiejskich propozycji zakwaterowania.
Na co kupić bilety?
Roszpunka, Myszy i Ludzie czy Władca Muchj - to jedne z wielu tytułów wartych uwagi w Playhouse Leeds, jednym z najważniejszych teatrów repertuarowych w Wielkiej Brytanii;
Millennium Square Summer Series - trwający od maja do sierpnia ciąg wydarzeń muzycznych odbywajacych się na Placu Milennium.
Rok 2023 to w Leeds Rok Kultury, który obfituje w w różnorakie wydarzenia. Bierzący kalendarz imprez mozna zobaczyć na stronie www.visitleeds.co.uk